Materieel '35 en '36

In 1935 werden door Allan, Beijnes en Werkspoor een serie van acht tweedelige elektrische 'stroomlijnrijtuigen' geproduceerd voor de NS. De gestroomlijnde kopvorm is afgeleid van de net iets ouderen dieseltreinstellen Materieel '34. Aanvankelijk reden deze stellen tussen Rotterdam en Hoek van Holland (waar ze de bijnaam Hoek van Hollanders aan te danken hadden), later werden ze voornamelijk ingezet op de Hofpleinlijn. Omdat deze protoserie in 1935 besteld was, kregen ze de naam Materieel '35. Een vervolgserie bestaande uit 53 tweewagenstellen en 37 driewagenstellen kwam in 1936, die de naam Materieel '36 ging dragen. Vanaf 1942 zijn alle driewagenstellen en 29 tweewagenstellen verlengd met een extra middenbak. Vanaf de jaren '60 werden de Mat.'35 en Mat.'36 langzaamaan vervangen door de Mat.'64. Eén treinstel van de serie Mat.'36, de 252, is door de STIBANS bewaard gebleven en is nu eigendom van het Spoorwegmuseum.


Twee stellen Mat. '35 zijn onderweg van Rotterdam richting Den Haag en rijden daarbij de spoorbrug bij Schiedam Kethel op. Het hier zichtbare stel is de 9702. Fotograaf onbekend, foto uit eigen collectie.

 

"Ik ben goed aangekomen," staat op deze foto die vroeger in de NS treinen hing. Het treinstel is Mat. '35 no. 9604, dat hier vermoedelijk stilstaat op station Schiedam (ik hoor het graag al iemand meer weet over de locatie). Fotograaf onbekend, foto uit eigen collectie.

 


Het enige bewaarde treinstel van de serie Mat.'36 is de 252. Hoewel het stel al was klaargemaakt voor de sloop, liet dit nog enige tijd op zich wachten. In 1972 is er door meerdere spoorliefhebbers (die later de STIBANS zouden oprichten) een veilig onderkomen voor de 252 geregeld, maar restauratie zou lastig worden vanwege de gestripte staat van het stel. In de volgende decennia heeft de 252 verschillende standplaatsen gehad en zelfs weer jarenlang in de buitenlucht gestaan, tot ze in 2001 naar Blerick verhuisde. Hier kon men voor het eerst in tijden weer doorgaan met het opknappen van het treinstel. In 2009 is de 252 overgedragen aan het Spoorwegmuseum. Op 22 oktober 2011 bracht ik een bezoekje aan de loods te Blerick, waar ik de 252 kon vastleggen. Op 24 maart 2012 was de 252 te zien in het Spoorwegmuseum. De trein was van binnen nog helemaal leeg, men kon via de koplamp door de gehele trein kijken.

 

Aanvankelijk was het idee om de 252 weer rijvaardig te hebben bij het 175-jarig jubileum van het Spoorwegmuseum in 2014, maar dit doel bleek te hoog gegrepen. Na nog een aantal jaren aan restauratie waarbij ondertussen het volledige interieur is ingebouwd, mocht het stel in 2023 deel uitmaken van een tentoonstelling over de elektrificatie van het Middennet in de jaren '30. Op 21 mei 2023 werd de 252 door Hondekop 368 en Muizeneus 273 van Blerick naar Utrecht gebracht. De foto toont de doorkomst van het transport in 's-Hertogenbosch.

 

Maak jouw eigen website met JouwWeb